Twórcze „Nie wiem”

Koncepcja czystego języka wyrosła z badań nad wpływem języka na interakcje kliniczne. Jej podstawowym celem jest utrzymanie języka w czystości, aby coach, będący facylitatorem, umożliwił klientowi pełne ujawnienie jego własnego języka manifestacji. To podejście nie tylko pozwala klientowi na swobodne wyrażenie siebie, ale również wspiera go w odkrywaniu głębokich warstw własnych doświadczeń w dyskretny i nienarzucający sposób.

Drugim celem czystego języka jest ułatwienie klientowi wejścia w głębsze stany świadomości, które sprzyjają introspekcji i relaksowi. Ten stan „relaksu” może być pomocny, umożliwiając klientowi wewnętrzny dostęp do jego doświadczeń. W tym procesie coach zadaje pytania w sposób, który kształtuje kierunek poszukiwania odpowiedzi przez klienta, jednocześnie nie narzucając żadnych wartości, konstrukcji czy założeń. Postawa coacha polega na przyjęciu twórczego „nie wiem,” co oznacza rezygnację z potrzeby posiadania gotowych odpowiedzi i pełne zaufanie do procesu, w którym to klient odkrywa swoją prawdę.

Dyskrecja w rozmowie z klientem jest kluczowa – pytania nie są zadawane po to, by zbierać informacje ani zrozumieć perspektywę klienta z punktu widzenia coacha. Zamiast tego, mają na celu umożliwienie klientowi zrozumienia swojej własnej perspektywy, wewnątrz jego unikalnej mapy znaczeń i sposobu postrzegania świata. Pytania nakierowane są na wewnętrzne doświadczenie klienta w sposób, którego wcześniej nie doświadczył. Ten element zaskoczenia jest kluczowy, ponieważ uruchamia mechanizmy neurobiologiczne, takie jak efekt „Aha!”, który wiąże się z nagłym przebłyskiem zrozumienia.

Efekt „Aha!” jest związany z wydzielaniem się neuroprzekaźników, takich jak acetylocholina, która odgrywa kluczową rolę w procesach uwagi i uczenia się, oraz anandamid, który wpływa na odczuwanie przyjemności i relaksu. Kiedy klient doświadczy nowego wglądu, jego mózg reaguje na to zaskoczenie, co nie tylko wzmacnia proces uczenia się, ale także tworzy pozytywne skojarzenia z odkrytymi rozwiązaniami. Dzięki temu klient nie tylko odkrywa nowe perspektywy, ale też głęboko je zapamiętuje i integruje z własnym systemem przekonań.

W dialogu, który poniżej przytoczę, widzimy, jak facylitator rozmawia nie bezpośrednio z klientem, ale z jego metaforą, co pozwala na utrzymanie rozmowy w logice metaforycznej i pełne podążanie za tym, co się wyłania w wewnętrznym świecie klienta.

Klient: Czuję się jak małe ziarenko, które próbuje wykiełkować i przebić twardą kamienistą ziemię.

Coach: I co chciałbyś, żeby się zdarzyło?

Klient: Chciałbym wydostać się na powierzchnię, ale boję się, że środowisko może być nieprzyjazne i ta delikatna roślina może tego nie przetrwać.

Coach: I ta roślina, i co jeszcze o roślina?

Klient: Ona ma ciśnienie, bo czuje, że jest gotowa na wzrost.

Coach: I kiedy roślina jest gotowa na wzrost, to gdzie jest ta gotowa?

Klient: W sercu jest gotowa.

Coach: I ta roślina, w sercu, która ma ciśnienie i jest gotowa na wzrost, ona przypomina co?

Klient: No taką rakietę przed startem w nieznane.

Coach: I czego chce ta rakieta?

Klient: No... wystartować... ale...

Coach: I czego potrzebuje ta rakieta, by wystartować?

Klient: Sprawdzić wszystkie współrzędne, stan techniczny i lecieć... bo już dłużej nie może czekać... bo się spali.

Coach: I kiedy sprawdzi wszystko, to czy może wystartować?

Klient: Może…

Ten fragment sesji coachingowej doskonale ilustruje, jak coach, będący facylitatorem, prowadzi rozmowę z metaforą klienta. Dialog jest prowadzony w logice metaforycznej, a uwaga coacha skierowana jest na zasoby klienta, zachowując przy tym pełną dyskrecję i unikając jakiejkolwiek interpretacji czy dodawania własnych słów.

Twórcze „nie wiem” w postawie coacha oznacza, że facylitator podchodzi do procesu z otwartością i pokorą, nie starając się narzucać swojej wiedzy czy rozwiązań. Pytania nakierowane na wewnętrzne doświadczenie klienta w sposób, którego wcześniej nie doświadczył, tworzą przestrzeń dla nowych wglądów i głębokiego zrozumienia, co czyni proces Clean Coachingu głęboko transformującym i unikalnym w swojej subtelności.